شهلا شریفی
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
گویش کاخکی از گویشهای جنوب خراسان رضوی است که در بخشی به همین نام (از بخش‌‌های دوگانه شهر گناباد ) تکلم می شود. تا آنجا که بررسی‌‌ها نشان می دهد این گویش به همراه دو گویش دیگر(خانیکی و فردوسی)، تنها گویشهای شناخته شده زبان فارسی در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی محسوب می شوند که نظام حالت ارگتیو دارند. وجود حالت ارگتیو سبب شده ...
بیشتر
گویش کاخکی از گویشهای جنوب خراسان رضوی است که در بخشی به همین نام (از بخش‌‌های دوگانه شهر گناباد ) تکلم می شود. تا آنجا که بررسی‌‌ها نشان می دهد این گویش به همراه دو گویش دیگر(خانیکی و فردوسی)، تنها گویشهای شناخته شده زبان فارسی در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی محسوب می شوند که نظام حالت ارگتیو دارند. وجود حالت ارگتیو سبب شده که این گویش در نظام ساختواژی خود ویژگیهای جالبی را بروز بدهد. برخی از این ویژگیها در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کارکرد و جایگاه ضمایر واژه بستی فاعلی و مفعولی در این گویش با فارسی معیار تفاوتهای قابل ملاحظه ای دارد. همچنین به لحاظ ترتیب قرارگرفتن تکواژهای تصریفی نسبت به پایه فعلی(اصل همبستگی بایبی 1985) این گویش ویژگیهای متفاوتی را نسبت به فارسی معیار نشان می دهد. از نکات جالب ساختواژی در این گویش، اضافه شدن ضمایر واژه بستی فاعلی به ضمایر شخصی مستقل و ضمایر شخصی واژه بستی با نقشهای متفاوت است. در این تحقیق معلوم شد که ضمایر واژه بستی در گویش کاخکی به حروف اضافه نمی چسبند و از این نظر با فارسی محاوره ای امروز متفاوتند.
سید محمد حسینی معصوم
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
یکی از تمایز‌های مهم در تحلیل‌های نحوی تمایز میان مقوله‌های واژگانی و مقوله‌های نقشی است. همچنان که دستور زایشی مراحل سیر خود را طی می‌کند، اهمیت مقوله‌های نقشی در تحلیل ساختی و توضیح و تبیین مراحل اشتقاق عبارت‌ها و جملات بیش از پیش مورد تأکید قرار می‌گیرد. در این پژوهش، ضمن بررسی آرای مختلف در زمینه جایگاه و نحوه عملکرد یکی از ...
بیشتر
یکی از تمایز‌های مهم در تحلیل‌های نحوی تمایز میان مقوله‌های واژگانی و مقوله‌های نقشی است. همچنان که دستور زایشی مراحل سیر خود را طی می‌کند، اهمیت مقوله‌های نقشی در تحلیل ساختی و توضیح و تبیین مراحل اشتقاق عبارت‌ها و جملات بیش از پیش مورد تأکید قرار می‌گیرد. در این پژوهش، ضمن بررسی آرای مختلف در زمینه جایگاه و نحوه عملکرد یکی از مقوله‌های نقشی، یعنی مقوله نقشی نفی، با ارائه شواهدی به ردّ نظریهای میپردازیم که جایگاه مقوله یاد شده را بر فراز گروه زمان در نظر می‌گیرد. بر این اساس، فرافکن نفی در فارسی را سازة بلافصل مشرف برگروه فعلی بالایی(vP) در نظر میگیریم. در این تحلیل، هنگامی که در جمله فعل کمکی (پس از فعل اصلی) یا فعل وجهی (پیش از فعل) وجود دارد، مجموعة v که شامل فعل اصلی است به فعل کمکی یا وجهی منضم می‌شود. سپس عنصر نفی از گره Neg حرکت کرده و به ساخت حاصل از این اشتقاق افزوده می‌شود. پس از حرکت عنصر نفی از Neg به T، این عنصر به سازه متشکل از فعل وجهی و فعل اصلی متصل می‌شود و صورت دستوری منطبق بر ترتیب خطّی روساختی فعل منفی (نـ + خواهد + نوشت) را تولید می‌کند. همچنین برای نخستین بار فرمولی مبتنی بر برنامه کمینه گرا جهت منفی سازی جملههای فارسی ارائه می‌شود.
محمد راسخ مهند
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
هدف این مقاله تبیین نقشی حذف به قرینه در جملات هم پایه زبان فارسی است. ابتدا به بررسی این نکته پرداخته ایم که حذف به قرینه در کدام یک از بخش های جملات مرکب زبان فارسی امکان پذیر است، و این الگو چه نسبتی با ویژگی های رده شناختی حذف به قرینه در زبان های مختلف دارد. این مقایسه نشان می دهد در زبان های مختلف برای حذف به قرینه قاعده خاصی وجود ...
بیشتر
هدف این مقاله تبیین نقشی حذف به قرینه در جملات هم پایه زبان فارسی است. ابتدا به بررسی این نکته پرداخته ایم که حذف به قرینه در کدام یک از بخش های جملات مرکب زبان فارسی امکان پذیر است، و این الگو چه نسبتی با ویژگی های رده شناختی حذف به قرینه در زبان های مختلف دارد. این مقایسه نشان می دهد در زبان های مختلف برای حذف به قرینه قاعده خاصی وجود دارد. در ادامه به تبیین نقشی حذف به قرینه در جملات فارسی پرداختهایم این بررسی نشان می دهد که اولاً امکان حذف به قرینه در جملات مرکب فارسی تصادفی نیست و تابع قواعد خاص سلسله مراتبی است و ثانیاً پاسخ چرایی آن را می توان در عواملی نقشی، مانند سادگی درک و ترتیب زمانی، جستجو کرد.
صدیقه سادات مقداری؛ رضا زمردیان؛ اعظم استاجی؛ مهدی مشکوة‌الدینی
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
در سه دهه اخیر تحلیل دقیق زبان و گفتمان و بررسی های انتقادی در علوم انسانی و اجتماعی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. گفتمان شناسی انتقادی از جمله نظریاتی است که تأثیرات منفی کاربرد زبان در ایجاد و حفظ روابط قدرت و سلطه را در جامعه مورد توجه قرار می‌دهد. از این رو نابرابری های اجتماعی از جمله تبعیض نژادی، مذهبی، سنی، جنسی، موقعیتی از ...
بیشتر
در سه دهه اخیر تحلیل دقیق زبان و گفتمان و بررسی های انتقادی در علوم انسانی و اجتماعی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. گفتمان شناسی انتقادی از جمله نظریاتی است که تأثیرات منفی کاربرد زبان در ایجاد و حفظ روابط قدرت و سلطه را در جامعه مورد توجه قرار می‌دهد. از این رو نابرابری های اجتماعی از جمله تبعیض نژادی، مذهبی، سنی، جنسی، موقعیتی از موارد کانونی و مورد توجه در بررسی‌های انجام شده در چهارچوب این نظریه بوده اند. تحقیق حاضر نیز به طور موردی به بررسی نابرابری جنسی در ادبیات جنگ برای کودک و تأثیر آن بر شکل گیری هویت جنسی کودکان ایرانی می پردازد. برای این منظور ده داستان شامل هفت داستان کوتاه و سه داستان بلند در حوزه ادبیات دفاع مقدس انتخاب شده است. داستان ها چه از نظر تعداد شخصیت ها و چه از نظر نوع فعالیت ها و شرکت و مرتبط بودن با مساله جنگ مردگرا می باشند. زنان یا نادیده گرفته شده و یا در صورت حضور در داستان، منفعل و منفک از مساله جنگ هستند. در این تحقیق با توجه به مفاهیم قدرت، سلطه و برتری جویی( هژمونی) و از طریق بررسی کلیشه ها، پیش فرض ها، حسن تعبیر، سوء تعبیر و سایر راه کارهای گفتمانی که در بررسی های تحلیل گفتمان انتقادی رایج می باشند نشان می‌دهیم که چگونه بازنمایی منفعلانه و حتی حذف جنس مؤنث در این داستان ها و بازنمایی فعال و پویای جنس مذکر حتی گروه های نوجوان و پیر می تواند با تأثیر گذاشتن بر شکل گیری هویت دختران و پسران به حفظ و ایجاد روابط ناعادلانه قدرت میان زن و مرد که در آن زن در سوی ضعیف و مرد در سوی قوی آن قرار دارد کمک کند.
سعید فکری؛ ضیاء موحد؛ نادر جهانگیری
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
صورت منطقی در دو نظریه متاخر چامسکی ـ نظریه اصل‌ها و پارامترها وبرنامه کمینه گرا -، سطحی از دستور است که به آن نحو پنهان گفته می‌شود. این سطح با الگوگیری از منطق محمولات عهده دار تعبیر ساخت‌هایی نحوی در سطح معنای منطقی است. صورت منطقی برخلاف منطق محمولات مبتنی بر اصل‌ها و قاعده‌های نحوی است و به همین دلیل به آن صورت منطقی گفته ...
بیشتر
صورت منطقی در دو نظریه متاخر چامسکی ـ نظریه اصل‌ها و پارامترها وبرنامه کمینه گرا -، سطحی از دستور است که به آن نحو پنهان گفته می‌شود. این سطح با الگوگیری از منطق محمولات عهده دار تعبیر ساخت‌هایی نحوی در سطح معنای منطقی است. صورت منطقی برخلاف منطق محمولات مبتنی بر اصل‌ها و قاعده‌های نحوی است و به همین دلیل به آن صورت منطقی گفته می‌شود. صورت منطقی هر چند به تعبیر سازه برحسب دامنه ، می‌پردازد؛ اما بخش کامل معنایی نیست و معنای نهایی جمله با توجه به عوامل چندگانه معنایی تعیین می‌شود که صورت منطقی تنها یکی از آنهاست. صورت منطقی دارای دو روش متفاوت تعبیری در نظریه اصل‌ها و پارامترها و برنامه کمینه گراست. این مقاله با بررسی این موضوع در دو زیر بخش جداگانه، چنین نتیجه گیری کرده است که قاعده اصلی در نظریه اصل‌ها و پارامترها ـ قاعده ارتقاء ـ توانایی تعبیر همه ساختهای دارای سور را ندارد. اما برنامه کمینه گرا علاوه بر اینکه چنین سازههایی را میتواند تعبیر کند از روشهای کمتری هم استفاده می‌کند؛ بنابراین نسبت به نظریه نخست، کارآمدتر است
زهرا لبافان‌خوش؛ علی درزی
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
یکی از نکات مهم در نظریّة ساخت گروهی، بررسی سطح فرافکن وابسته‌های مقوله‌های دستوری گوناگون است. مقالة حاضر به بررسی سطح فرافکن وابسته‌های پسین اسم براساس نظریّة ایکس- تیره می‌پردازد. در این مقاله نشان می‌دهیم برخلاف ادعای مطرح شده در برخی از تحلیل‌های پیشین (سمیعیان1983 و قمشی(1996) ) وابسته‌های پسین هسته اسمی قادر به پذیرش وابسته ...
بیشتر
یکی از نکات مهم در نظریّة ساخت گروهی، بررسی سطح فرافکن وابسته‌های مقوله‌های دستوری گوناگون است. مقالة حاضر به بررسی سطح فرافکن وابسته‌های پسین اسم براساس نظریّة ایکس- تیره می‌پردازد. در این مقاله نشان می‌دهیم برخلاف ادعای مطرح شده در برخی از تحلیل‌های پیشین (سمیعیان1983 و قمشی(1996) ) وابسته‌های پسین هسته اسمی قادر به پذیرش وابسته هستند. به علاوه با شواهدی نشان خواهیم داد که تمام وابسته‌های پسین این مقوله فرافکن بیشینه اند.
الخاص ویسی؛ بتول علی ن‍ژاد
دوره 3، شماره 5 ، دی 1390
چکیده
تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل اکوستیکی مشخصه‌های نوایی گفتار و کشف میزان همبستگی آنها با سه احساس اصلی (خشم، غم و شادی) در مقایسه با حالت خنثی و نیز توزیع الگوهای زیر و بمی در آغاز و پایان پاره گفت ها در زبان فارسی می‌پردازد. در این جستار با استناد به مدل پیوستگی خیزان – افتان(RFC) به تحلیل و اندازه گیری پارامترهای اکوستیکی پرداخته و در ...
بیشتر
تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل اکوستیکی مشخصه‌های نوایی گفتار و کشف میزان همبستگی آنها با سه احساس اصلی (خشم، غم و شادی) در مقایسه با حالت خنثی و نیز توزیع الگوهای زیر و بمی در آغاز و پایان پاره گفت ها در زبان فارسی می‌پردازد. در این جستار با استناد به مدل پیوستگی خیزان – افتان(RFC) به تحلیل و اندازه گیری پارامترهای اکوستیکی پرداخته و در ادامه با تحلیل آماری و با استفاده از آزمون رگرسیون خطی میزان و درجه همبستگی میان متغیرها مشخص می شود. نتایج تحقیق بیانگر همبستگی بین مشخصه‌های نوایی زیرو بمی، دیرش واکه و بیان احساسهای یادشده در زبان فارسی بوده است. به گونه ای که بین احساس غم و حالت خنثی از یک سو و احساس شادی و خشم از سوی دیگر ارتباط اکوستیکی بیشتری دیده می شود.
