زبانشناسی عمومی
طلیعه منصوری جوزانی؛ رضامراد صحرائی
چکیده
یکی از چالش‌های حوزۀ آموزش زبان دوم دستور زبان است. آموزش دستور زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان نیز با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است. افزون‌براین، یکی از مسائل مهم در حوزۀ یادگیری و آموزش زبان دوم این است که زبان‌دوم‌آموزان در طول یادگیری زبان دوم چه مراحلی را پشت‌سر می‌گذارند و علت آن چیست. یکی از نظریه‌های مطرح در این حوزه نظریۀ ...
بیشتر
یکی از چالش‌های حوزۀ آموزش زبان دوم دستور زبان است. آموزش دستور زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان نیز با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است. افزون‌براین، یکی از مسائل مهم در حوزۀ یادگیری و آموزش زبان دوم این است که زبان‌دوم‌آموزان در طول یادگیری زبان دوم چه مراحلی را پشت‌سر می‌گذارند و علت آن چیست. یکی از نظریه‌های مطرح در این حوزه نظریۀ پردازش‌پذیری است که براساس آن، فراگیری زبان دوم از یک سلسله‌مراتب تکوینی به‌نام سلسله‌مراتب پردازش‌پذیری تبعیت می‌کند. با توجه به سلسله‌مراتب پردازش‌پذیری زبان‌دوم‌آموزان به‌ترتیب، واژه‌های محتوایی، واژه‌های نقشی، گروه‌ها، جمله‌ها و بندهای پیرو را یاد می‌گیرند. به‌دلیل اهمیت جایگاه دستور و چالش‌برانگیزبودن یادگیری و آموزش برخی از ساخت‌های دستوری زبان فارسی بر آن شدیم تا ابتدا، براساس نظریۀ پردازش‌پذیری مرحله‌بندی یادگیری ساخت شرطی زبان فارسی توسط غیرفارسی‌زبانان را بررسی کرده و سپس، الگویی برای آموزش این ساخت به فارسی‌آموزان غیرایرانی ارائه دهیم. برای انجام این کار نخست، برمبنای ویژگی‌های نحوی ساخت شرطی در زبان فارسی جایگاه این ساخت را در سلسله‌مراتب پردازش‌پذیری مشخص نمودیم. سپس، با استفاده از تکنیک مصاحبه به گردآوری داده‌ها پرداختیم. شرکت‌کنندگان این پژوهش 120 فارسی‌آموز غیرایرانی در 5 سطح مقدماتی، پیش‌میانی، میانی، فوق‌میانی و پیشرفته بودند. مصاحبه‌ها همزمان ضبط و بعد، به متن نوشتاری تبدیل شدند. سپس، براساس اصول سه‌گانۀ روش‌شناختی در نظریۀ پردازش‌پذیری مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. پس از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مشخص شد فارسی‌آموزان خارجی به‌ترتیب، اگر+ حال التزامی + حال ساده؛ اگر+ حال ساده+ حال ساده؛ اگر+ گذشتۀ استمراری+ گذشتۀ استمراری؛ اگر+ گذشتۀ استمراری/ دور + گذشتۀ استمراری/ دور؛ اگر+ گذشتۀ التزامی+ حال ساده؛ اگر+ گذشتۀ ساده+ حال ساده و سایر ساخت‌های شرطی را یاد می‌گیرند. درنهایت، براساس یافته‌ها الگویی برای آموزش ساخت شرطی زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان ارائه شد.
رضامراد صحرائی؛ شهناز یگانه
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسة میزان کاربرد انواع استعارة دستوری در مقالات علمی فیزیک، شیمی، زبانشناسی و علوم سیاسی نوشته‌شده به زبان فارسی در چارچوب نظریه نقش‌گرای نظام مند هلیدی (1985) به‌صورت علمی و پیکره بنیاد است. برای این منظور، 60 مقاله مربوط به رشته‌های مذکور موردمطالعه قرار گرفتند. بررسی پیکره موردپژوهش، نشان می‌دهد که در ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسة میزان کاربرد انواع استعارة دستوری در مقالات علمی فیزیک، شیمی، زبانشناسی و علوم سیاسی نوشته‌شده به زبان فارسی در چارچوب نظریه نقش‌گرای نظام مند هلیدی (1985) به‌صورت علمی و پیکره بنیاد است. برای این منظور، 60 مقاله مربوط به رشته‌های مذکور موردمطالعه قرار گرفتند. بررسی پیکره موردپژوهش، نشان می‌دهد که در هر دو گروه از متون، فرایند اسمسازی بیشترین میزان از انواع فرایندها را به خود اختصاص داده است. علاوهبراین، نتایج نشان می‌دهد که در مقالات شیمی و فیزیک (علوم تجربی) به ترتیب بیشتر از علوم سیاسی و زبانشناسی (علوم انسانی) از انواع استعارة دستوری استفادهشده است. همچنین بر اساس نتایج این پژوهش، میانگین استفاده از انواع استعاره دستوری در سه دهه موردمطالعه افزایش معناداری نداشته است. این نتیجه نشان می‌دهد که رشد نگارش مقالات علمی به زبان فارسی در سی سال اخیر کند بوده و برنامهریزی و توجه بیشتری را میطلبد.
