تحلیل گفتمان
مریم سادات حجازی؛ سیده مریم روضاتیان؛ زهره نجفی
دوره 12، شماره 1 ، تیر 1399، ، صفحه 327-354
چکیده
نظریة ساختار بلاغی رویکردی علمی است که در حوزة مطالعات زبانشناسیرایانشی مطرح شده است و ابزاری کارآمد برای توصیف متن در اختیار پژوهشگران قرار میدهد. در این ساختار هر بخش از متن نسبت به دیگر بخشهای متن نقشی بر عهده دارد. متداول-ترین رابطة متنی، رابطة هسته-وابسته است. در این رابطه بخشی از متن برای بخش دیگر نقش مکمل ایفا میکند. ...
بیشتر
نظریة ساختار بلاغی رویکردی علمی است که در حوزة مطالعات زبانشناسیرایانشی مطرح شده است و ابزاری کارآمد برای توصیف متن در اختیار پژوهشگران قرار میدهد. در این ساختار هر بخش از متن نسبت به دیگر بخشهای متن نقشی بر عهده دارد. متداول-ترین رابطة متنی، رابطة هسته-وابسته است. در این رابطه بخشی از متن برای بخش دیگر نقش مکمل ایفا میکند. نظام روابط این بخشها با خواندن متن و ترسیم نمودارهای درختی به تصویر کشیده میشود. در تحقیق حاضر نتایجِ بهدستآمده حاکی از آن است که روابط پرکاربرد در ساختار متنِ پیامهای بازرگانی مورد بررسی، رابطههایی چون «بسطی»، «انگیزشی»، «ربطی»، «پسزمینه-ای»، «ممکنسازی»، «مشکل-راهحلی» و «شواهدی» است. طی بررسیِ بهعملآمده درصد فراوانی روابط «بسطی» و «انگیزشی» بیشترین نمود را در میان دیگر روابط دارا است و روابط بعدی، بسته به موضوع آگهی، متغیر بوده است. با شناخت روابط فوق در متن آگهی، میتوان به کارکرد زبان بر مبنای نقش ترغیبی آن دست یافت؛ چراکه تمرکز پیام به سمت مخاطب است و بهکارگیری چنین روابطی مخاطب را به خرید کالا و استفاده از خدمات ترغیب میکند. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش به صورت دادههای مقطعی و به وسیلة تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با تعداد 100 نفر دانشجو به شکل تصادفی به دست آمده و با در اختیار قراردادن تعدادی از 268 نمونه متن پیامهای بازرگانی جمعآوری گردیده است؛ سپس 7 رابطة بلاغیِ مورد اشاره به روش OLS (حداقل مربعات معمولی) که روشی متداول برای برآوردهای خطی است، به منظور تخمین میزان تأثیرگذاری بر مخاطبان با بهکارگیری نرمافزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین روابط مذکور بر میزان تأثیرگذاری بر مخاطبان نشان میدهند روابط «بسطی» و «ممکنسازی» اثری منفی بر مخاطبان داشته و موجب کاهش تأثیرگذاری بر ایشان شده است. از طرفی در دیگر روابط، تأثیرات مثبتی در جذب مخاطبان مشاهده شده است.
هنگامه واعظی؛ ملاحت روشن ضمیر
دوره 11، شماره 2 ، دی 1398، ، صفحه 202-230
چکیده
تبلیغات، از مهمترین ابزار ارتباطی بشر یعنی زبان، بیشترین بهره را برده و برای استفاده درست و کارآمد از آن، شیوۀ گفتمانی ویژهای به نام بهگویی را بهکار میگیرد. هدف این پژوهش، ارزیابی راهبردهای گفتمانی بهگویانه و معرفی جدیدترین شیوههای بهگویی مطرح نشده در تبلیغات بر مبنای رویکرد گفتمانی کرسپوفرناندز[1] ...
بیشتر
تبلیغات، از مهمترین ابزار ارتباطی بشر یعنی زبان، بیشترین بهره را برده و برای استفاده درست و کارآمد از آن، شیوۀ گفتمانی ویژهای به نام بهگویی را بهکار میگیرد. هدف این پژوهش، ارزیابی راهبردهای گفتمانی بهگویانه و معرفی جدیدترین شیوههای بهگویی مطرح نشده در تبلیغات بر مبنای رویکرد گفتمانی کرسپوفرناندز[1] (2005) است. دادهها از آگهیهای تبلیغات تلویزیونی، رادیویی، اینترنتی و تابلـوها جمعآوری و به روش توصیفی- تحلیلی مورد بحث قرار میگیرند. بررسی 71 داده از مجموع 125 جمله گردآوری شده، نشان میدهد که12 شیوۀ کلی برای به گویی در تبلیغات همانند سایر بافتهای زبانی مشترکاً مورد استفاده قرار میگیرند که پیشتر معرفی شده بودند مانند استفاده از شیوه غیر شخصیسازی، قیدها و عبارات کاهنده، جملات پرسشی، افعال وجهی تعدیلگر، ساختار منفی، جملات خبری و جایگزین سازی واژگانی. علاوه برشیوههای عام، سه شیوه پیشنهادی مستخرج از پژوهش حاضر عبارتند از؛ استفاده از صیغۀ اول شخص جمع در انواع جملات به تفکیک خبری، پرسشی و امری و همچنین استفاده از جملات مرکب و امری تلطیف شده که پیش از این به آنها اشارهای نشده است و از یافته های این تحقیق می باشند. بهطور کلی، روشهای بهگویی در تبلیغات را میتوان در پنج گروه، جایگزین سازی، اضافه کردن عوامل کاهنده، تغییر ساختار، اشاره ضمنی و تغییر صیغگان، طبقه بندی کرد. نکته قابل توجه در تبلیغات، عدم امکان تعیین مرز دقیق میان شیوههای بهگویی و مشاهده تلفیقی از روشهای مختلف است که نوعی همپوشانی در آنها دیده میشود. [1]. Crespo Frenandez