تحلیل گفتمان انتقادی بعنوان یکی از رویکردهای تحلیل گفتمان تلاش می‌کند با طبیعی‌زدایی از متن و بررسی ساختارها و مولفه‌های گفتمان‌مدار متون، روابط قدرت و ایدئولوژی نهفته در آنها را آشکار کند. در این مقاله به اختصار رویکردهای غالب تحلیل گفتمان وابزارهای تحلیل متن بر اساس الگوی ون لیوون (1996) معرفی شدند؛ سپس به کمک مولفه‌های گفتمان‌مدار ...
بیشتر
تحلیل گفتمان انتقادی بعنوان یکی از رویکردهای تحلیل گفتمان تلاش می‌کند با طبیعی‌زدایی از متن و بررسی ساختارها و مولفه‌های گفتمان‌مدار متون، روابط قدرت و ایدئولوژی نهفته در آنها را آشکار کند. در این مقاله به اختصار رویکردهای غالب تحلیل گفتمان وابزارهای تحلیل متن بر اساس الگوی ون لیوون (1996) معرفی شدند؛ سپس به کمک مولفه‌های گفتمان‌مدار الگوی ون لیوون و با استفاده از ابزارهای گفتمانی لاکلاوموف به صورت ترکیبی به تحلیل فیلم «سوته‌دلان» به نویسندگی و کارگردانی علی حاتمی پرداختهشد و چگونگی شکلگیری گفتمانهای دینی، قدرت، جنسیت و عقلگرایی و احساسگرایی به تفصیل مورد بررسی قرارگرفت. این پژوهش نشان میدهد چگونه ایدئولوژی و روابط سلطه میتواند در شکلدهی به نگرش و بینش افراد اثر گذاشته و در مناسبات و تعاملات اجتماعی آنان تجلی یابد. از نتایج دیگر تحقیق میتوان گفت مطابق نگرش سنتی، مرد با برجستهسازی مفاهیمی چون فرادستی و اعمالکننده قدرت حق سلطه بر زن را برای خود قایل میباشد. بنابراین علاوه بر عواملی مانند قدرت و ایدئولوژی ، جنسیت نیز میتواند در برتری گفتمانی موثر باشد.
