امید دربر؛ حمیدرضا میرزاجانی؛ عباس شیخ الاسلامی؛ اعظم استاجی
چکیده
یادداشت‌های خودکشی تنها مدرک قابل اعتنا در پرونده‌های مرگ مشکوکی است که با عنوان خودکشی در شعب ویژۀ قتل عمد مطرح می‌شوند. از همین رو احراز اصالت یا جعلی بودن آن نقش انکارناپذیری در تشخیص قتل عمد از خودکشی و نیز تصمیم قضایی در مرحلۀ تحقیقات مقدماتی و صدور حکم بر عهده دارد. ازآنجاکه محتوای این یادداشت‌ها دارای «داده‌های زبانی» ...
بیشتر
یادداشت‌های خودکشی تنها مدرک قابل اعتنا در پرونده‌های مرگ مشکوکی است که با عنوان خودکشی در شعب ویژۀ قتل عمد مطرح می‌شوند. از همین رو احراز اصالت یا جعلی بودن آن نقش انکارناپذیری در تشخیص قتل عمد از خودکشی و نیز تصمیم قضایی در مرحلۀ تحقیقات مقدماتی و صدور حکم بر عهده دارد. ازآنجاکه محتوای این یادداشت‌ها دارای «داده‌های زبانی» است، می‌توان از رویکرد زبانشناسی حقوقی و یافته های آن در مسائل قضایی در دهه‌های اخیر بهره برد. این رویکرد منجر به پیدایش پیشرفت علمی در بررسی یادداشت‌ها ازجمله؛ تحلیل گفتمان، سبک‌شناسی جنایی، معناشناسی قضایی، تحلیل محتوای مضمونی و ... شده است. این پژوهش با بررسی یادداشت‌ها از طریق تحلیل محتوای مضامین می‌کوشد به این پرسش‌ها پاسخ دهد: آیا مضامین موجود دریادداشت‌ها تکرار پذیر هستند؟ آیا رابطۀ معناداری بین مضامین پرتکرار و وقوع آن‌ها در جامعۀ آماری نمونه با جامعۀ آماری وجود دارد؟ این پژوهش با تکیه بر روش تحلیلِ محتوای براون و کلارک (2006) پانزده مضمون اصلی را شناسایی و مورد آزمون دوجمله‌ای قرارداد. ازبین پانزده مضمون اصلی، مضامینِ ارجاع به اشخاص، دستورالعملها و اطلاعات با نود درصد تکرار پذیری درجامعۀ آماری مورد شناسایی قرارداد تا ازاین نتایج به عنوان یکی از قرائن واماراتِ مثبته در تشخیص یادداشت‌های واقعی از ساختگی بهره جست.
