زهرا حامدی شیروان؛ فاطمه کاظمی مطلق
دوره 10، شماره 19 ، دی 1397، ، صفحه 73-95
چکیده
بدیهی است که یکی از مهم ترین راههایی که افراد و نهادها می توانند برای بیان و انتقال دیدگاهها ، ایدئولوژیها و طرز فکر خود به کارگیرند گفتمان است؛ تحلیل گفتمان انتقادی که یک حوزةمطالعاتی بینارشتهای است، به بیان و آشکارسازی ناگفتهها، معانی پنهان و ایدئولوژیهای نهفته در متون میپردازد. در جستار حاضر به بررسی موردی ...
بیشتر
بدیهی است که یکی از مهم ترین راههایی که افراد و نهادها می توانند برای بیان و انتقال دیدگاهها ، ایدئولوژیها و طرز فکر خود به کارگیرند گفتمان است؛ تحلیل گفتمان انتقادی که یک حوزةمطالعاتی بینارشتهای است، به بیان و آشکارسازی ناگفتهها، معانی پنهان و ایدئولوژیهای نهفته در متون میپردازد. در جستار حاضر به بررسی موردی چهار مجموعه کتاب آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان از منظر تحلیل گفتمان انتقادی پرداخته شده است. بدین منظور از رویکرد فرکلاف (1992) در تحلیل گفتمان انتقادی بهره گرفته شده است. در تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش پنج مؤلفة زبانی یعنی واژگان و اصطلاحات ، صفات و گزارهپردازی، وجهیت ، تعدی و موضوعات یا کلانساختارهای معنایی در این متون آموزشی بررسی و تحلیل شدند که نتایج آنها به تفکیک بیان شده است. به طور خلاصه نتایج تحلیل دادهها نشان میدهد که گفتمان هر چهار منبع بررسیشده، گفتمانی ایدئولوژیک است و تفاوت در آنها، نشان دهندة تفاوت در زیربنای فکری ، ایدئولوژیها و همچنین اهداف پدیدآورندگان متون میباشد.در مجموع، تولیدکنندگان دو مجموعهی «آموزش نوین زبان فارسی » و «فارسی بیاموزیم» در مقایسه با دو مجموعة دیگر سعی در ساختن و ارائة دیدگاهی مثبتتر از ایران و ایرانی در ذهن مخاطب غیرفارسیزبان داشتهاند و در گفتمان تولیدی خود، بر نکات مثبت و افتخارآمیز ایران و ایرانیان بیشتر تأکید کرده و آنها را برجستهسازی کردهاند.
فاطمه کاظمی مطلق؛ محمود الیاسی؛ اعظم استاجی
دوره 7، شماره 12 ، تیر 1394، ، صفحه 49-78
چکیده
زبان‌ها و گویش‌ها به‌عنوان یکی از عناصر عمده فرهنگ‌ها، از سرمایه‌های انسانی محسوب می‌شوند و در شرایطی که شاهد نابودی سریع این سرمایه‌های ملّی و انسانی هستیم و نگه‌داری از آنها میسّر نیست، لازم است با ثبت و ضبط ویژگی‌های آنها از محو کامل این میراث‌های فرهنگی جلوگیری به‌عمل آوریم. هدف از انجام این پژوهش توصیف بخشی از نظام ...
بیشتر
زبان‌ها و گویش‌ها به‌عنوان یکی از عناصر عمده فرهنگ‌ها، از سرمایه‌های انسانی محسوب می‌شوند و در شرایطی که شاهد نابودی سریع این سرمایه‌های ملّی و انسانی هستیم و نگه‌داری از آنها میسّر نیست، لازم است با ثبت و ضبط ویژگی‌های آنها از محو کامل این میراث‌های فرهنگی جلوگیری به‌عمل آوریم. هدف از انجام این پژوهش توصیف بخشی از نظام فعلی گویش روستای ادکان (خراسان شمالی ـ اسفراین) است. این گویش از جمله گویش‌های تاتی خراسان شمالی می باشد و تاکنون تحقیق زبان شناختی جامعی بر روی آن انجام نگرفته است. در این پژوهش، برای جمع‌آوری دادهها، از ده گویش‌ور زن و پنج گویش‌ور مرد بومی، سال‌خورده و میان‌سال، و بی‌سواد و کم‌سواد ساکن در این روستا استفاده شده است و سؤالات از قبل تدوین‌شده‌ای به‌طور شفاهی از آنها به عمل آمده و صدایشان ضبط گردیده است. دادههای خام این بررسی از آوانویسی صدای ضبط شده گویش‌وران به‌دست آمده است. این دادهها نشان میدهد که نظام فعلی این گویش تفاوت‌های زیادی با زبان فارسی معیار دارد و مهم‌ترین نتایج مرتبط با این پژوهش عبارتند از: 1) این گویش فاقد زمان‌های ملموس، ماضی نقلی مستمر وگذشته ابعد است؛ 2) شناسه‌ها در این گویش در زمان‌های مختلف و با فارسی معیار متفاوتند؛ 3) تکواژهای ماضی‌ساز در این گویش متفاوت با فارسی معیارند؛ 4) در این گویش پیشوندهای فعلی اغلب به‌سبب هماهنگی واکه‌ای با ستاک فعل، به‌صورت‌های دیگری به‌کار می‌روند؛ 5) در گویش ادکان صرف فعل در ماضی نقلی مشابه صرف آن در ماضی ساده است وتفاوت آنها در جایگاه تکیه است؛ 6) در این گویش فعل کمکی «بودن» در صرف فعل‌های ماضی بعید، به /d/ تبدیل می‌شود؛ 7) برای ساخت صورت آینده فعل در این گویش دو روش وجود دارد؛ 8) ساخت فعل امر در گویش ادکان مشابه با فارسی معیار است به‌جز موارد استثنایی چون فعل «ایستادن».
