حرکت های ارتباطی‌بلاغی در بخش مقدمۀ‌ مقالات علمی‌پژوهشی: تحلیلی ژانربنیاد بر اساس انگارۀ سویلز (2004) (مطالعۀ موردی 8 مجله از ژانر علوم قرآن و حدیث)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین بازوبندی ¹
• علی حاجی خانی ²

¹ استادیار گروه زبانشناسی دانشکده زبانهای خارجی دانشگاه ولی عصر «عج»

² دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس تهران

https://doi.org/10.22067/jlkd.2023.78281.1118

چکیده

در حوزه تحلیل گفتمان، تجزیه و تحلیل ژانر مقالات پژوهشی در چند دهه اخیر توجه ویژه‌ای را به خود معطوف ساخته است. در این میان، بررسی‌ بخش مقدمه یک مقاله پژوهشی که به عنوان نقشه راه و پیش‌نمایشی برای درک بخش-های بعدی مقاله و همچنین معیاری بسیار مهم برای ارزیابی کل آن مقاله محسوب می‌شود بیشترین مطالعات ژانربنیاد را در بیشتر حوزه‌های تخصصی و دانشگاهی به خود اختصاص داده است. با وجود این، یکی از ژانرهایی که تاکنون هیچ-گونه‌ای مطالعه‌ای در مورد بخش مقدمه مقالات آن در چهارچوب رویکرد تحلیل گفتمان ژانر‌بنیاد صورت نگرفته، حوزه مطالعات علوم قرآن و حدیث است. از این رو، مقاله حاضر، بر اساس الگوی نظری سویلز (2004) که کارآمدی آن در حوزه‌ تحلیل ژانر به اثبات رسیده است، با روش توصیفی‌-تحلیلی به بررسی ساختار بلاغی و حرکت‌های ارتباطی مقدمۀ 80 مقاله منتشرشده در بازه سال‌های 1395 تا 1399 از 8 مجله معتبر پژوهشی حوزه علوم قرآن و حدیث می-پردازد. در واقع، این مطالعه، در قالب تحلیل ژانر با تمرکز روی حرکت‌های ژانری مقدمه مقالات، دو کارکرد عمده را دنبال می‌کند: اول اینکه، نویسندگان ژانر مقالات پژوهشی علوم قرآن و حدیث، چگونه کار خود را در بخش مقدمه معرفی و تا چه میزان از معیارهای لازم برای نوشتن یک مقدمه خوب بر اساس الگوی نظری پژوهش پیروی‌ می‌کنند؛ و هدف دوم اینکه در این ژانر خاص، تا چه حدی شاهد تنوع ژانری در مجلات یک حوزه واحد خواهیم بود. نتایج پژوهش حاضر، که هم می‌تواند برای بالا بردن کیفیت مقدمه‌نویسی نویسندگان مقالات پژوهشی و هم برای ارزیابی داوران از این ژانر خاص و دیگر ژانرهای مرتبط راهگشا و مفید باشد، حاکی از عدم آگاهی کافی برخی از نویسندگان این ژانر نسبت به ساختار ژانری و حرکت‌های ارتباطی‌بلاغی بخش مقدمه مقالات است که منجر به عدم پیروی کامل از الگوی نظری تحقیق شده است.

کلیدواژه‌ها

• حرکت بلاغی
• رویکرد ژانرمحور
• مقدمۀ مقالۀ علمی‌پژوهشی
• علوم قرآن و حدیث

موضوعات

• تحلیل گفتمان

عنوان مقاله [English]

Communicative-Rhetorical Moves in Research Article Introductions: A Genre Analysis within Swales' Model (2004) (A Case Study of 8 Journals of Quran and Hadith Sciences Genre)

نویسندگان [English]

• Hossein Bazoubandi ¹
• Ali Hajikhani ²

¹ Assistant Professor, Department of Linguistics, Faculty of Foreign Languages. Vali-e-Asr University of Rafsanjan

² Associate Professor in Faculty of Humanities, Department of Quran and Hadith Sciences. Tarbiat Modares University. Tehran

چکیده [English]

In discourse analysis discipline, the analysis of research articles genre in recent decades has attracted special attention. In the meantime, studying the introduction of a research article, which serves as a roadmap and preview for understanding the next sections of the article, as well as a very important criterion for evaluating the whole article, has enjoyed the most genre-based analysis in most academic and specialized disciplines. However, the field of Quran and Hadith sciences is one of the genres that there is no study upon the introduction of its research articles within the genre-based discourse analysis. Therefore, the present article, using a descriptive-analytical method based on the Swales' model (2004) deals with the rhetorical structured and communicative moves in the introduction of 80 research articles published during the year from 1395 to 1399 in prestigious research journals in the field of Quran and Hadith sciences. In fact, this study, within genre analysis focusing on the genre moves of the article introductions has got two main functions: first, how the authors of research articles in the field of the Quran and Hadith sciences introduce their work in the introduction and to what extent do they follow the criteria for writing a good introduction based on a theoretical research model? And the second goal is to what extent in this particular genre, we will see variation in journals of a single field. The results of the present study, which can be both useful for improving the quality of the authors' research article introductions and for evaluating this particular genre by research journals reviewers, indicate that some authors of this genre are not sufficiently aware of the genre structure and rhetorical communicative moves is the article introductions, which has led to a complete lack of compliance with the theoretical model of the research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Genre Analysis, Quran and Hadith Sciences, Research Article Introduction, Rhetorical Move, Swales'
• model