بررسی زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم ساز در زبان فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعید اکبری ¹
• نازنین امیر ارجمندی ²
• مرجان طاهری اسکویی ³
• مهناز کربلایی صادق ⁴

¹ دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان

² استادیار گروه زبان شناسی- دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تاکستان

³ استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی ، ،واحد تاکستان

⁴ استادیار گروه زبان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

https://doi.org/10.22067/jlkd.2022.76535.1101

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم ساز در زبان فارسی با تکیه بر چارچوب نظری زایایی پلاگ(2003) می‌پردازد. بدین منظور نگارندگان از پیکره‌ای برگرفته از پایگاه دادگان زبان فارسی، 3907اسم مشتق استخراج نمودند. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری داده‌ها بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای است.نگارندگان پس از بررسی و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از پیکره پژوهش، اینگونه نتیجه گرفتند که روش کمی سنجش زایایی فرایندهای واژه‌سازی که پلاگ(2003) معرفی نموده، شمارش بروندادهای یک فرایند واژه‌سازی است. همچنین، روش‌های مختلف سنجش میزان زایایی پسوندهای اشتقاقی اسم‌ساز، نتایج متفاوتی را از میزان زایایی این پسوندها ارائه می‌دهد. تحلیل داده‌های استخراج شده از پیکره پژوهش نشان می‌دهد که در میان پسوندهای اشتقاقی اسم‌ساز در زبان فارسی پسوند اسم ساز(-ی) بیشترین زایایی را دارد و پسوندهای اسم ساز (-ان، -ئینه، -یژه، -ون، -اورنجن، -رنجن، -شِن ، -گاله) از کمترین میزان زایایی برخوردارند.

کلید واژه‌ها : اسم‌سازی، زایایی، پسوند اشتقاقی، اسم مشتق، واژه تک بسامدی.

کلیدواژه‌ها

• اسم‌سازی
• زایایی
• پسوند اشتقاقی
• اسم مشتق
• واژه تک بسامدی

موضوعات

• ساخت‌واژه

عنوان مقاله [English]

The Study of the Productivity of Noun Maker Derivational Suffixes in Persian Language

نویسندگان [English]

• Saeed Akabri ¹
• nazanin Amir Arjmandi ²
• Marjan Taheri Oskuei ³
• Mahnaz Karbalaei Sadegh ⁴

¹ Ph.D Student in Linguistics, Islamic Azad University, Takestan Branch ,

² Assistant Professor, Faculty of Linguistics Islamic Azad University Takestan Branch

³ Assistant Professor , Islamic Azad University, Takestan Branch,

⁴ Assistant Professor, Islamic Azad University, Science & Research branch,

چکیده [English]

The present research investigates the productivity of nounmaker derivational suffixes in Persian language based on the theoretical framework of Plag (2003). For this purpose, the authors have extracted 3907 derivative nouns from a corpus taken from Persian language database (PLDB). The method of the present research is descriptive-analytic and data collecting is based on library studies. After the study of collected data of research, the authors have concluded that the quantitative method for measuring the productivity of word formation processes introduced by Plag (2003) is to count the outputs of a word formation process. Also, different methods of measuring the productivity rate of noun maker derivational suffixes offer different results. Analysis of the extracted data from the research corpus shows that among the noun maker derivational suffixes in Persian, (/-i/) has the highest productivity and these suffixes (/-ān/, /-ine/, /-iƷe/, /-un/, /-?orænʤǝn/, /-rænʤǝn/, /-ʃǝn/, /-gāle/) have the lowest productivity.



Keywords: Nominalization, Productivity, Derivational suffix, Derivative noun, Hapax legomena.

کلیدواژه‌ها [English]

• Nominalization
• Productivity
• Derivational suffix
• Derivative noun
• Hapax legomena