عباسعلی آهنگر؛ ابراهیم مرادی
دوره 8، شماره 15 ، بهمن 1395، ، صفحه 1-26
چکیده
این مقاله نقش معنایی پسوند -ه را در چارچوب نظریۀ معنایی لیبر (2004، 2009) بررسی می‌کند. این نظریه با استفاده از هفت مشخّصۀ معنایی و یک اصل (اصل هم‌نمایگی)، نقش معنایی عناصر واژی و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی و برای هر عنصر واژی حتّی وندها، یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی ارائه می‌کند. هدف این نوشتار بررسی ...
بیشتر
این مقاله نقش معنایی پسوند -ه را در چارچوب نظریۀ معنایی لیبر (2004، 2009) بررسی می‌کند. این نظریه با استفاده از هفت مشخّصۀ معنایی و یک اصل (اصل هم‌نمایگی)، نقش معنایی عناصر واژی و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی و برای هر عنصر واژی حتّی وندها، یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی ارائه می‌کند. هدف این نوشتار بررسی نقش/نقش های معنایی پسوند –ه در زبان فارسی و دلیل/دلایل چندمعنایی بودن آن است. برای دستیابی به این اهداف، نخست دیدگاه های مطرح شده در پژوهش های پیشین دربارۀ این وند مرورشد؛ سپس داده های گردآوری شده از اینترنت و دیگر منابع، برپایۀ نظریۀ لیبر تحلیل گردید. دستاورد بررسی پسوند -ه برپایۀ این نظریه این که است این وند دست کم دارای سه اسکلت معنایی است: اسم عینی ساز، اسم معنی ساز دارای مفهوم رویداد/فرایند و صفت ساز. اسم فاعل-محور، مفعول-محور، اسم ابزار، مکان و نظایر آن بر اثر گسترش نقش معنایی اسم عینی ساز یا عملکرد متفاوت اصل هم نمایگی در پیوند دادن موضوع وند با موضوع های پایه به دست-می آید.
