زهرا حامدی شیروان؛ فاطمه کاظمی مطلق
دوره 10، شماره 19 ، دی 1397، ، صفحه 73-95
چکیده
بدیهی است که یکی از مهم ترین راههایی که افراد و نهادها می توانند برای بیان و انتقال دیدگاهها ، ایدئولوژیها و طرز فکر خود به کارگیرند گفتمان است؛ تحلیل گفتمان انتقادی که یک حوزةمطالعاتی بینارشتهای است، به بیان و آشکارسازی ناگفتهها، معانی پنهان و ایدئولوژیهای نهفته در متون میپردازد. در جستار حاضر به بررسی موردی ...
بیشتر
بدیهی است که یکی از مهم ترین راههایی که افراد و نهادها می توانند برای بیان و انتقال دیدگاهها ، ایدئولوژیها و طرز فکر خود به کارگیرند گفتمان است؛ تحلیل گفتمان انتقادی که یک حوزةمطالعاتی بینارشتهای است، به بیان و آشکارسازی ناگفتهها، معانی پنهان و ایدئولوژیهای نهفته در متون میپردازد. در جستار حاضر به بررسی موردی چهار مجموعه کتاب آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان از منظر تحلیل گفتمان انتقادی پرداخته شده است. بدین منظور از رویکرد فرکلاف (1992) در تحلیل گفتمان انتقادی بهره گرفته شده است. در تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش پنج مؤلفة زبانی یعنی واژگان و اصطلاحات ، صفات و گزارهپردازی، وجهیت ، تعدی و موضوعات یا کلانساختارهای معنایی در این متون آموزشی بررسی و تحلیل شدند که نتایج آنها به تفکیک بیان شده است. به طور خلاصه نتایج تحلیل دادهها نشان میدهد که گفتمان هر چهار منبع بررسیشده، گفتمانی ایدئولوژیک است و تفاوت در آنها، نشان دهندة تفاوت در زیربنای فکری ، ایدئولوژیها و همچنین اهداف پدیدآورندگان متون میباشد.در مجموع، تولیدکنندگان دو مجموعهی «آموزش نوین زبان فارسی » و «فارسی بیاموزیم» در مقایسه با دو مجموعة دیگر سعی در ساختن و ارائة دیدگاهی مثبتتر از ایران و ایرانی در ذهن مخاطب غیرفارسیزبان داشتهاند و در گفتمان تولیدی خود، بر نکات مثبت و افتخارآمیز ایران و ایرانیان بیشتر تأکید کرده و آنها را برجستهسازی کردهاند.
