واج شناسی
فرناز عبادی؛ محمدرضا اروجی؛ سکینه جعفری؛ مهری تلخابی
دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 139-163
چکیده
در این تحقیق سعی شده برخی فرایندهای واژ-واجی یعنی فرایندهای واجی که در مرز تکواژها (ریشه و پسوند) رخ میدهد، در چهارچوب بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993) بررسی شود. زبان ترکی آذری، زبانی پیوندی است بهطوریکه حروف اضافه (پساضافه) بهصورت پسوند به ریشه پیوند میخورند. این تحقیق بهصورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس دادههایی صورت گرفته ...
بیشتر
در این تحقیق سعی شده برخی فرایندهای واژ-واجی یعنی فرایندهای واجی که در مرز تکواژها (ریشه و پسوند) رخ میدهد، در چهارچوب بهینگی (پرینس و اسمولنسکی، 1993) بررسی شود. زبان ترکی آذری، زبانی پیوندی است بهطوریکه حروف اضافه (پساضافه) بهصورت پسوند به ریشه پیوند میخورند. این تحقیق بهصورت توصیفی-تحلیلی و بر اساس دادههایی صورت گرفته که بهصورت مصاحبه از سی گویشور بومی زن و مرد شهر زنجان (بین 15 تا 75 سال) در سه گروه نوجوان، میانسال و بزرگسال (هر گروه ده نفر) جمع آوری شده است. بر اساس نظریه بهینگی، محدودیتهای وفاداری و نشانداری مربوط به فرایندهای واژ-واجی مشخص شد و تعامل محدودیتها برای بهدست آوردن صورت بهینه موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد محدودیت ONSET (هجا باید دارای آغازه باشد) و محدودیت HARMONY (واکه پسوند باید از نظر مشخصه پسین و گرد با آخرین واکه ریشه هماهنگی داشته باشد) بهعنوان محدودیتهای بالارتبه در زبان ترکی آذری گویش زنجانی در نظر گرفته میشود. همچنین محدودیتهای وفاداری IDENT-IO (واحد برونداد باید دارای ارزش برابر با واحد متناظر دروندادیاش باشد) در رتبهبندی محدودیتها دارای رتبه پایینی هستند و تخطی از آنها گزینه را غیربهینه نمیکند. همچنین میتوان گفت نظریه بهینگی توانایی توصیف فرایندهای واژ-واجی در زبان ترکی آذری را دارد.