بررسی تطبیقی آثار و اندیشه ‏های نیمایوشیج و کریم قربان‏نفس‎اُف (شاعر کشور ترکمنستان) بر اساس تقسیم‏ بندی فرانسوا یوست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• طواق گلدی گلشاهی

استادیار. گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه فرهنگیان. تهران. ایران.

https://doi.org/10.22067/jlkd.2021.69463.1026

چکیده

ادبیّات تطبیقى یکى از بخش‏هاى ارزشمند و مفید ادبیّات به شمار مى‏آید و ما را از تأثیر و تأثّر ادبیّات دیگر ملّت‏ها آگاه می ‏سازد و امکان توسعه و تبادل فرهنگى و ادبى را میان ملّت‏ها فراهم مى‏سازد. مقایسه‏ ادبیّات دو ملّت که از نظر زبان و جغرافیاى سیاسى با هم تفاوت دارند، به کشف اندیشه ‏ها و تحوّلات ادبى مشترک مى‏ انجامد و نشان مى‏ دهد دو شاعر، على‎رغم تفاوت زبانى و جغرافیایی، تا چه اندازه در سبک و محتوا به هم شبیه و داراى چه شباهت‏ها و اشتراکات فکری و روحى هستند. در این پژوهش، به بررسی و مقایسه‏ آثار، اشعار و اندیشه‏ های دو شاعر معاصر و نوپرداز ایرانى و ترکمنستانی، «نیمایوشیج» و «کریم قربان‏نفس‎اُف» پرداخته شده است. این دو شاعر، با وجود تفاوت زبانی و جغرافیایی و بدون آگاهی از سروده­ های یکدیگر، به دلیل برخوردارى از زمینه ‏هاى سیاسی، فرهنگى و اجتماعىِ یکسان و موقعیّت‏ هاى زمانى، در ابعاد گوناگونِ اندیشه و شعر، داراى شباهت‏ هاى زیادى می باشند تا اندازه‏اى که علاوه بر شباهت در اندیشه و محتوا، در ساختار زبانى و شیوه‏ هاى بیانى و نگاه ‏هاى هنرى آنان نیز مشابهت‏ هاى فراوانى وجود دارد. این تحقیق، بر اساس تقسیم‏ بندی و دیدگاه تطبیقی «فرانسوا یوست» به دنبال واکاوی تطبیقیِ آثار و اندیشه‏ های این دو شاعر بوده است.

کلیدواژه‌ها

• نیمایوشیج
• کریم قربان‏نفس‎اُف
• ادبیات تطبیقی
• نوپردازی
• شعر معاصر ترکمنستان

موضوعات

• تحلیل گفتمان

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Works and Thoughts of Nima Yoshij and Karim Ghorban Nafs (Turkmen Poet) According to the "François Eust" classification

نویسنده [English]

• tavagh ghaldi ghalshahi

Assistant Professor. Persian literature group. farhangian University. Tehran.

چکیده [English]

Comparative literature is one of the valuable and useful parts of literature and informs us about the influence of other nations' literatures and enables the development and cultural and literary exchange between nations. A comparison of the literature of two nations, which are different in terms of language and political geography, leads to the discovery of common literary ideas and developments and shows how much the two poets, in spite of linguistic and geographical differences, are in style. And the content is similar and what are the similarities and intellectual and spiritual similarities. In this research, the works, poems and thoughts of two contemporary and new Iranian and Turkmen poets, Nimayoshij and Karim Ghorban Nafs, have been studied and compared. These two poets, despite their linguistic and geographical differences and without being aware of each other's poems, have many similarities in different dimensions of thought and poetry due to having the same political, cultural and social backgrounds and time situations. To the extent that in addition to similarities in thought and content, there are many similarities in their linguistic structure and expressions and artistic views. Demonstrating the common ideas of these two poets can pave the way for similar comparative research, because so far no research has been done on comparing and comparing the works and ideas of Iranian poets with contemporary Turkmen poets. This research, based on the division and comparative view of "François Just" has sought a comparative analysis of the works and ideas of these two poets.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Nimayoshij
• Karim Ghorban Nafs
• Comparative Literature
• Modernization
• Contemporary Turkmen Poetry

مراجع

1. آرین‏پور، یحیی (1379). از صبا تا نیما. جلد دوّم. تهران: زوار.
2. آژند، یعقوب (1386). تجدّد ادبی در دورة مشروطه. تهران: مؤسّسه‏ تحقیقات و توسعه‏ علوم انسانی.
3. آل احمد، شمس (1376). نیما چشم جلال بود. چاپ اوّل. تهران: کتاب سیامک و میترا.
4. ابراهیموف (شاهین)، تقی ابوالقاسم‏اوغلی (1360). پیدایش حزب کمونیست ایران. ترجمه‏ ر. رادنیا. تهران: گونش.
5. اخوان‏ثالث، مهدی (1375). از این اوستا، مجموعه شعر. چاپ دهم. تهران: مروارید.
6. امین، سیدحسن (1384). ادبیات معاصر ایران. چاپ اوّل. تهران: دایرة ‏المعارف ایران‌شناسی.
7. پقه، نازمحمد(1377). «ترجمة بخشی از یادداشت‎های فصل گرم کریم قربان نفس»، فصلنامة بین‏المللی فرهنگی- ادبی یاپراق، سال اوّل، شماره‏های 2 و 3، پاییز 1377.
8. توفیق­نیا، فاطمه.(1390). تحلیل تطبیقی اشعار نیما و بدر شاکر.(پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان.
9. ثروت، منصور (1377). نظریّة‏ ادبی نیما. تهران: پایا.
10. حسینی، مصطفی(1392). «معرّفی و نقد کتاب درآمدی بر ادبیّات تطبیقی(فرانسوا یوست)». ویژه­نامة فرهنگستان زبان و ادب فارسی. سال چهارم. شمارۀ 2. پیاپی 8. پاییز و زمستان 1392. صص 154-149.
11. حقوقی، محمد (1391). شعر زمان ما (5): نیمایوشیج. چاپ نهم. تهران: نگاه.
12. ـــــــــــــ (1382). مروری بر تاریخ ادب و ادبیات امروز ایران. چاپ پنجم. تهران: قطره.
13. حمیدیان، سعید (1381). داستان دگردیسی: روند دگرگونی‏های شعر نیمایوشیج. تهران: نیلوفر.
14. حیدری، محمود و خرّمیان، أمّ البنی(1395) «شهر و روستا در شعر نیمایوشیج و بدر شاکر السیاب». پژوهشنامة ادب غنایی. دورۀ 14. شمارۀ 27. پاییز و زمستان 1395. صص 100-85 .
15. خرّمیان، أمّ البنی.(1390). نوستالژی(غم غربت) در شعر معاصر فارسی (نیمایوشیج و فروغ فرخزاد) و عربی (بدر شاکر السّیّاب و نازک الملایکه).(پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده)، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج.
16. دستغیب، عبدالعلی (1357). نیمایوشیج: نقد و بررسی. تهران: پازند.
17. رادفر، ابوالقاسم (1386). «ادبیات معاصر فارسی در ترازوی ادبیات تطبیقی»، فصلنامة مطالعات ادبیات تطبیقی، دورة اوّل، شمارة 4، زمستان 1386، صص 91-79.
18. زرین‏کوب، عبدالحسین (1374). آشنایی با نقد ادبی، چاپ سوم، تهران: سخن.
19. سارلی، ارازمحمد (1374). «تأثیر فاجعۀ گوگ‏تپه در ادبیات ترکمن». فصلنامه‎ مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز. سال چهارم. دورۀ دوم. شمارۀ 11. پاییز 1374. صص 32-19.
20. شفیعی‏کدکنی، محمّدرضا (1390). صور خیال در شعر فارسی. چاپ چهاردهم، تهران: آگاه.
21. شکیل­بیگ، ثمینه.(1388). نقد و بررسی تطبیقی شعر نو نیمایوشیج و ن.م. راشد (از نظر صورت و محتوا).(پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده)، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرّس.
22. شمیسا، سیروس (1363). سیر رباعی در شعر فارسی. تهران: آشتیانی.
23. شورل، ایو (1386). ادبیات تطبیقی. ترجمة طهمورث ساجدی، تهران: نشر مرکز.
24. طاهباز، سیروس (1369). برگزیدة آثار نیمایوشیج. چاپ اوّل. تهران: بزرگمهر.
25. ــــــــــــــ (1387). زندگی و شعر نیمایوشیج: کماندار بزرگ کوهساران. چاپ دوم. تهران: ثالث.
26. عطاخانی، آیتکین (1387). «دیوار به دیوار: کریم قربان‏نفس». فصلنامه‏ یاپراق. شماره‏ی 44. زمستان 1387. صص 40-38
27. غنیمی هلال، محمّد. (1373). ادبیات تطبیقی. ترجمه و تحشیه و تعلیق از سیدمرتضی آیت‏الله‏زاده شیرازی. چاپ اوّل. تهران: امیرکبیر.
28. فاروقی، فؤاد (1362). کارنامة ادبی ایران. چاپ اوّل. تهران: موسّسه‏‎ مطبوعات عطایی.
29. قربان‎نفس، کریم (1376). ایمان ترکمن. چاپ اوّل. ترجمه‏ عبدالرّحمن دیه‏جی. مؤسّسه‏ فرهنگی دُرچه.
30. ــــــــــــــ (بی‏تا). فراغینگ قاشیندا. به کوشش مراددوردی قاضی و محمود عطاگزلی. کلاله: میلاد نور.
31. ــــــــــــــ (1377). «یادداشت‎های فصل گرم». ترجمه‏ نازمحمّد پقه. فصلنامه‏ بین‏المللی فرهنگی- ادبی یاپراق. سال اوّل. شماره‏های 2 و 3. پاییز 1377. صص 34-32.
32. ــــــــــــــ (1380). یورگ پایاماسی (قوشغولار): برگزیدة اشعار کریم قربان نفس. به کوشش حاج مراددوردی قاضی و محمود عطاگزلی. گنبد: ایل آرمان.
33. قزلباش، کمیل (1382). ارزش مطالعات تطبیقی در ادبیات. تهران: نشر مرکز.
34. قلی‏اُف، خدای بردی (1992م.). «قلبیمدا قالان کِشپ‏لری». از کتاب «چوال باغشی». ترکمنستان: عشق‏آباد. صص 441-396.
35. کفافی، محمّد عبدالسلام (1382). ادبیات تطبیقی: پژوهش در باب نظریّة ادبیات در شعر روایی. ترجمة سیّدحسن سیّدی. چاپ اوّل. مشهد: به‏نشر.
36. گویارد، م. ف. (1374). ادبیات تطبیقی، ترجمة علی‏اکبرخان محمّدی، تهران: پاژنگ.
37. لاهوتی، ابوالقاسم (1358). دیوان اشعار. چاپ اوّل. به کوشش و مقدّمة احمد بشیری. چاپ اوّل. تهران: امیرکبیر.
38. لاهوتی، محمّدرضا و سیروس طاهباز (1368). یادمان نیمایوشیج. تهران: مؤسّسه‏ فرهنگی گسترش هنر.
39. لنگرودی، شمس (محمّدتقی جواهری گیلانی) (1377). تاریخ تحلیلی شعر نو: جلد اوّل از 1284 تا 1332. چهارجلدی. ویرایش دوّم. چاپ دوّم. تهران: نشر مرکز.
40. ندا، طه. (1384). ادبیات تطبیقی، ترجمة دکتر حجّت رسولی، تهران: آوام.
41. نفیسی، سعید (1355). نیما: بنیان‌گذار، جسور و بی‌باک. هفته‌نامة اطّلاعات. 16 دی 1355.
42. نیمایوشیج (1335). ارزش احساسات در زندگی هنرپیشگان. به کوشش ابوالقاسم جنّتی عطایی. تهران: صفی‏علیشاه.
43. ـــــــــ (1350). تعریف و تبصره. چاپ دوّم. تهران: امیرکبیر.
44. ـــــــــ (1351). حرف‌های همسایه. چاپ اوّل. تهران: دنیا.
45. ـــــــــ (1385). حرف‏های همسایه: دربارة هنر و شعر و شاعری. نسخه‏برداری شراگیم یوشیج و تدوین سیروس طاهباز. چاپ اوّل. تهران: نگاه.
46. ـــــــــ (1368). دربارة شعر و شاعری. به کوشش سیروس طاهباز. تهران: دفترهای زمانه.
47. ـــــــــ (1389). مجموعه کامل اشعار نیمایوشیج. به کوشش سیروس طاهباز. چاپ دهم. تهران: نگاه.
48. یوست، فرانسوا(1386). «چشم­انداز تاریخی ادبیّات تطبیقی». فصلنامة‏ ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت. شمارة 3. پاییز 1386. صص 60-37.
49. ـــــــــــــ (1397). درآمدی بر ادبیات تطبیقی، ترجمة علیرضا انوشیروانی، لاله آتشی و رقیه بهادری، تهران: سمت.
50. ـــــــــــــ (1387). «مفهوم ادبیات جهان». فصلنامه‏ ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت. سال دوم. شمارة 5.
51. یوسفی، غلامحسین (1376). دیداری با اهل قلم. جلد اوّل. تهران: علمی.
52. یوشیج، شراگیم (1376). نامه‏های نیما. تهران: نگاه.
53. ـــــــــــــ (1388). یادداشت‏های روزانة نیمایوشیج. چاپ دوّم. تهران: مروارید.