نوع مقاله : علمی - پژ‍وهشی

نویسنده

• مهرزاد منصوری

دانشگاه شیراز

چکیده

نگارش متون فارسی به کمک رایانه یکی از رایج ترین اموری است که کاربران ایرانی در همه سطوح با آن سر و کار دارند. به نظر می‌رسد که نحوه قرار گرفتن کلیدهای صفحه کلید رایانه‌ها متناسب با میزان کاربرد آنها تنظیم نشده باشد. در توزیع حروف بر صفحه کلید رایانه‌ها ترتیب الفبایی و تشابه شکلی حروف بیشتر مدنظر قرار گرفته است. این پژوهش ضمن بررسی میزان بسامدحروف الفبای فارسی در پیکره‌ای بیش از یک میلیون و دویست هزار نویسه، مناسبت قرار گرفتن این حروف بر صفحه کلیدها را مورد بررسی قرار داده است. این پژوهش نشان می‌دهد که رابطه معناداری بین ترتیب الفبایی و رتبه بسامدی این نویسه‌ها وجود ندارد. در این بررسی بسامد حروف به صورت سه ردیف و هر ردیف به صورت یک نمودار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش نشان می‌دهد که توزیع حروف الفبای فارسی بر صفحه کلید رایانه‌ها متناسب با میزان کاربرد آنها تنظیم نشده است و برخی از حروف پر بسامد و برخی از حروف کم بسامد در جایگاه نسبتا یکسان و کنار هم قرار گرفته‌اند. در این پژوهش همچنین صفحه کلیدی متناسب با بسامد نویسه‌ها و بسامد انگشت‌گذاری به صورت آزمایشی و بر اساس داده‌های محدود پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

• صفحه کلید
• زبان شناسی رایانه ای
• الفبا
• زبان شناسی پیکره ای
• زبان فارسی

عنوان مقاله [English]

Assigning Keys to Letters in Persian key boards

نویسنده [English]

• Mehrzad Mansouri

چکیده [English]

Standardizing Persian alphabet letters in PCs, note books and cell phones is an important issue in Persian writing. Diversity of letters assigned to a given key as well as inappropriateness of the assigned letters to keys in relation to the frequency of letters are the most important issues for the Iranians using Persian keyboards. Although the standard Persian keyboard has been organized in a way that all similar letters stand side by side and they have almost been organized alphabetically, the most and the least frequent letters are not the most and the least accessible ones. To assign letters to keys, the researcher calculated the frequency of Persian letters in a corpus of about 1,270,000 letters. The results showed that there is no significant relationship between the frequency of the letters and the accessibility of the keys assigned to them. The study analyzed the keys organized in each of three rows on the Persian keyboards based on the frequency of letters assigned to them. It was found out that the letters with a high degree of frequency stand close to the letters with low frequency. The researcher designed a keyboard layout based on relative frequency of letters and fingering frequency.

کلیدواژه‌ها [English]

• keyboard
• computational frequency
• alphabet
• Persian
• corpus linguistics