نوع مقاله : علمی - پژ‍وهشی

نویسندگان

• فاطمه دانش پژوه ¹
• غلامحسین کریمی دوستان ²
• زینب محمد ابراهیمی ³
• بلقیس روشن ¹

¹ دانشگاه پیام نور تهران

² دانشگاه تهران

³ دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با استناد به آرای وندلر (1957، 1967) و کرافت (2010)، ماهیت نمود واژگانی فعل و رابطۀ آن را با تکواژ ستاک‌ساز غیرمعلوم -rā/rē در کردی سورانی مورد مطالعه قرار می‌دهد. در این مقاله، که پژوهشی توصیفی-تحلیلی است، نشان داده می‌شود برخی از افعال با وجود ویژگی مشترک نمودی، رفتارهای متفاوتی نسبت به تکواژ -rē/rā از خود نشان می‌دهند؛ زیرا ساخت صوری فعل از جمله ساده و مرکب بودن آن بر پیوستن این تکواژ به فعل تاثیر می‌گذارد. این امر نشان می‌دهد که صرفاً نمود فعل ، توانایی تبیین حضور و یا عدم حضور تکواژ مذکور را در سطح نحو ندارد، بلکه صورت فعل نیز نقش مهمی را در این امر ایفا می‌کند. علاوه بر این، در این مقاله نشان داده می‌شود در بیشتر موارد آزمون‌های «در x زمان» و «به مدت x زمان» نمی‌توانند وجه ممیزۀ معیاری برای تمایز گذاشتن رخدادهای «کرانمند» و «ناکرانمند» باشند. این امر سبب می‌شود که این آزمون‌ها نتوانند نقش محوری در تمایز گذاشتن رخدادها براساس نمود واژگانی در کردی سورانی ایفا کنند. افزون براین، مقالۀ حاضر گویای این مطلب است که هیچ رابطۀ مستقیمی بین ساخت غیر‌معلوم و کرانمندی وجود ندارد، زیرا تکواژ rā/rē- هم در رخدادهای کرانمند و هم ناکرانمند قابلیت پیوستن به فعل را دارد.

کلیدواژه‌ها

• نمود واژگانی
• نمود دستوری
• کرانمندی
• ساخت غیر‌معلوم
• کردی سورانی

عنوان مقاله [English]

The Nature of Verb Lexical Aspect and Its Relation to-rā/rē Non-Active Morpheme in Sorani Kurdish

نویسندگان [English]

• Fatemeh Daneshpazhouh ¹
• Gholamhossein Karimi-Dustan ²
• Zeynab Mohammad Ebrahimi ³
• Belqies Roshan ¹

¹

²

³

چکیده [English]

The present paper examines the nature of verb lexical aspect and its relation to -rā/rē non-active morpheme in Sorani Kurdish based on Vendler (1956 & 1967) and Croft (2010). The research method is analytic-descriptive. The article shows that although some verbs have the same aspectual features, they don’t have the same behaviour regarding the attachment of rē/rā morpheme since the verb form, namely simple or non-simple, affects the attaching -rē/rā morpheme. It shows that not only the lexical aspect, but the form of the verb morphology plays a crucial role in accounting for the presence or absence of -rā/rē morpheme at the syntax level which, in turn, implicates the interaction between the meaning, morphology and syntax in this language. Furthermore, in this article, it is shown that in most cases, the "in phrase" and "for phrase" tests are not efficient means to distinguish telic from atelic events. This causes these tests not to play a crucial role to distinguish events based on lexical aspect in Kurdish. Nonetheless, the-rā/rē non-active morpheme can attach to the verb in both telic and atelic events. So there is no direct relationship between a non-active structure and the telicity.

کلیدواژه‌ها [English]

• lexical aspect
• grammatical aspect
• telicity
• non-active structure
• Sorāni Kurdish