TY - JOUR ID - 39567 TI - دستور نقش و ارجاع و دستوری شدگی- شواهدی از معین شدگی در فارسی JO - زبانشناسی و گویش های خراسان JA - JLKD LA - fa SN - 2008-7233 AU - معزی پور, فرهاد AD - دانشگاه صنعتی شاهرود Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 12 IS - 1 SP - 137 EP - 188 KW - دستوری‌شدگی KW - دستور نقش و ارجاع KW - فعل معین KW - فارسی DO - 10.22067/jlkd.2021.39567 N2 - دستوری‌شدگی فرایندی است که منجر به شکل‌گیری واحدهای دستوری از منابع واژگانی می‌شود یا به‌موجب آن واحدهای دستوری در یک زبان، دستوری‌تر می‌شوند. یافتن مصادیق دستوری‌شده در زبان فارسی پیشتر موضوع پژوهش‌های زبان‌شناختی متعددی بوده است، اما آنچه که در این پژوهش مورد بررسی قرار می‌گیرد پاسخ به این پرسش است که چگونه می‌توان از قابلیت‌های دستور نقش و ارجاع به عنوان یک چارچوب دستوری نقش­گرا برای نمایش درجات متفاوت دستوری‌شدگی استفاده کرد؟ پژوهش حاضر، نظری است و نگارنده برای پاسخ به پرسش مذکور، چهار فعل معین در زبان فارسی شامل «باید»، «خواستن»، «داشتن» و «توانستن» را برمی­گزیند تا با بررسی رفتارهای واژی- نحویشان که بازتاب درجات متفاوتی از معین­شدگی آنها برای نمایش نمود، وجهیت و زمان می­باشد، قابلیت­های نحویِ دستور نقش و ارجاع را در بازنمایی صوریِ دستوری­شدگی به تصویر کشد. طبیعتاً چارچوب نظری اتخاذ‌شده در این پژوهش دستور نقش و ارجاع است و هدف، آزمودن سازوکارهای نحوی در این انگارۀ دستوری از جمله ساخت لایه‌ای بند مشتمل بر فرافکنی سازه‌ای و فرافکنی عملگر، و روابط پیوند- شبکه برای نمایش صوری دستوری‌شدگی می‌باشد.     UR - https://jlkd.um.ac.ir/article_39567.html L1 - https://jlkd.um.ac.ir/article_39567_7481dbbf5961d73dfaa5de9ba1feef34.pdf ER -