%0 Journal Article %T بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واج شناسی زایشی %J زبانشناسی و گویش های خراسان %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2008-7233 %A دوستی, محمد %A کرد زعفرانلو کامبوزیا, عالیه %A گلفام, ارسلان %A آهنگر, عباسعلی %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 12 %N 1 %P 189-216 %! بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واج شناسی زایشی %K واج‌آرایی %K آغازۀ هجا‌ %K پایانۀ هجا %K بلوچی سیستانی‌ %K خوشۀ همخوانی %R 10.22067/jlkd.2021.39563 %X هدف از این پژوهش بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واجشناسی زایشی است. یک پیکره زبانی از گفتار تعدادی از گویشوران بلوچ سیستانی جمع آوری شد. یافته ها نشان میدهد که هم در آغازه و هم در پایانه هجا خوشه همخوانی وجود دارد. همخوانهایی که دارای مشخصه [-رسا] هستند نمی توانند بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا در واژه های بسیط و مرکب قرار گیرند. همچنین دو همخوان با جایگاه تولید یکسان در آغازه هجا تشکیل خوشه نمیدهند. ضمناً، همخوانهای /r/ و /w/ بیشترین بسامد را بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا و همخوانهای /n/ و /r/ بعنوان عضو اوّل خوشه پایانه هجا بترتیب بیشترین بسامد را دارند. واکه افتاده پیشین /a/، پربسامدترین واکه در هسته هجاهایی که دارای خوشه همخوانی آغازه و پایانه هستند بشمار میرود. امّا پربسامدترین عضو دوّم خوشه همخوانی در پایانه هجا، بترتیب همخوانهای گرفته، خیشومی و روان هستند. اصل توالی رسایی در خوشه همخوانی آغازه هجا و همچنین در خوشه همخوانی پایانه هجا با واکه های کشیدهe:, o:, u/ , i,ɑ/ رعایت میشود ولی این اصل با واکه های کوتاه /a, ɩ, ʊ/ نقض میگردد. %U https://jlkd.um.ac.ir/article_39563_8b49f3c43ae473a72d0dc5ef04d5d3ef.pdf